به نقل از «ایسنا»

جسورانه‌ترین رمان تاریخ فارسی به باور آرش آذرپناه

تاریخ انتشار: ۶ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۹۳۷۲۴۲

ایسنا/خوزستان آرش آذرپناه معتقد است: رمان «روزگار دوزخی آقای ایاز» نوشته رضا براهنی جسورانه‌ترین رمان تاریخ فارسی است.

این داستان‌نویس به ایسنا گفت: دروغ نگفته باشم تاکنون رضا براهنی را استاد ادبیاتی باسواد، منتقدی آگاه و دقیق و شاعری خلاق و مهم اما داستان‌نویسی متوسط می‌دانستم اما رمان «روزگار دوزخی آقای ایاز» به کلی دیدگاه‌ام را درباره براهنی نویسنده تغییر داد چون در «روزگار دوزخی آقای ایاز» با داستان‌نویسی که سرشار از نبوغ روایت است، مواجه شدم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: به گمان من ۱۰ رمان برتر فارسی  ـ اگر چنین تعبیر یا دسته‌بندی‌ای برای داستان ایران قایل باشیم ـ باید برای این مهمان کهنه اما تازه از راه رسیده جا باز کنند. حتی می‌خواهم پیشتر بروم و بگویم پنج رمان برتر فارسی از «بوف کور» تا امروز.

به باور آذرپناه: ایاز تاریخ زنده ما است؛ تاریخ خون و تجاوز، تاریخ مثله کردن و مثله شدن، تاریخ درد و لذت. براهنی متهورانه و جسورانه دست ما را می‌گیرد و از دالان تاریک ۲۵۰۰ سال تاریخ باشکوه‌مان عبور می‌دهد. اگر بخواهم یک جمله در وصف این رمان بگویم می‌شود گفت: «گذر از دالان تاریک تاریخ.»

این منتقد ادبی اظهار کرد: به جرات می‌شود گفت که هیچ رمانی در زبان فارسی این چنین کل تاریخ این سرزمین را افشا نکرده و به تصویر نکشیده است. جز این رمان می‌شود از داستان نسبتا کوتاه «محبوبه و آل‌» نوشته رضا دانشور هم البته یاد کرد که تا حدودی چنین کرده است.

نویسنده رمان «جرم زمانه‌ساز» با بیان این که براهنی در «روزگار دوزخی آقای ایاز» لحظه‌ها و تصویرهایی دارد که خود به تنهایی رمانی افشاگر، جسور و ژرف است توضیح داد: داستان از صفحه ۹۰ شروع می‌شود. ایاز و پدرش از بازار عبور می‌کنند تا به دستگاه و دولتِ شاه محمود برسند. شاه محمودی که البته محمود غزنوی نیست و تمام شاهان تاریخ است.

او بیان کرد: برای من همین یک لحظه کافی است که بگویم این رمان جز حاصل نبوغ نویسنده‌ای با هوشی شگفت‌انگیز نیست. صحنه‌های دهشتناکی که براهنی از بازار و تاریخ بازار ارایه می‌دهد درخشان است و بعد در صحنه بعد کل تاریخ این سرزمین افشا می‌شود. تا مرد عالِم در خلسه معنا است، فرزند او به مسلخ تجاوز و لذت برده می‌شود.

رضا براهنی

آذرپناه خاطرنشان کرد: ایاز جز تاریخ ما نیست و اگر فونت قدیمی کتاب و شاهدان نزدیک نویسنده نبودند سخت می‌شد باور کرد که این کتاب سال ۴۹ نوشته شده است. به راستی که نویسندگان پیامبرانند و من در میان خواندن این ۴۰۰ صفحه سرگذشت ایاز، بارها از پتانسیل پیشگویانه رمان براهنی و نبوغ شگفت او انگشت به دهان ماندم.

نویسنده «شهر یک داستان» تصریح کرد: کسی که آینده تاریخ‌اش را این گونه با به تصویر گذاشتن گذشته پیشگویی کرده چقدر تلخ است که اکنون نوشته خود را به یاد نیاورد. در حین خواندن این رمان از طنز تلخ و نافذ و گزنده نویسنده غافل نشوید.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری داستان ایرانی رضا براهني

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۹۳۷۲۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پل آستر درگذشت

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسوشیتدپرس، پل آستر نویسنده مشهوری که ۳۴ عنوان کتاب در کارنامه دارد و تقریبا بیشترشان به فارسی ترجمه و منتشر شده‌اند، بر اثر ابتلا به سرطان در ۷۷ سالگی از دنیا رفت.

وی علاوه بر کتاب‌هایی چون «سه گانه نیویورک»، فیلمنامه نویس «دود» وین وانگ و کارگردان فیلم «لولو روی پل» بود.

آستر با انتشار اولین کتابش با عنوان «اختراع انزوا» با تحسین منتقدان روبه رو شد.

جایگاه او به عنوان یکی از برجسته‌ترین نویسندگان آمریکایی با مجموعه‌ای از سه داستان مرتبط با هم که به عنوان «سه‌گانه نیویورک» منتشر شد، تثبیت شد. این ۳ کتاب شامل «شهر شیشه ای» (۱۹۸۵)، «ارواح» (۱۹۸۶) و «اتاق قفل شده» (۱۹۸۶) هستند. کتاب‌های سه‌گانه برای پرداختن به پرسش‌های اگزیستانسیال، با موضوع رمان پلیسی بازی می‌کنند.

جویس کارول اوتس، رمان‌نویس، در سال ۲۰۱۰ نوشت، آستر برای «داستان‌های پست مدرنیستی بسیار شیک و معمایی‌اش که در آن راوی‌ها بندرت قابل اعتماد هستند و بستر داستان دایم در حال تغییر است، شناخته شد».

داستان های او اغلب با مضامین تصادف، شانس و سرنوشت بازی می کنند. بسیاری از قهرمانان او خود نویسنده هستند و مجموعه آثار او خودارجاعی است و شخصیت‌هایی از رمان‌های اولیه دوباره در رمان‌های بعدی ظاهر می‌شوند.

منتقد مایکل دیردا درباره آثار آستر می‌نویسد: از زمان «شهر شیشه‌ای»، اولین جلد از سه‌گانه‌اش در نیویورک، آستر سبکی شفاف و اعترافی را به کمال رساند، سپس از آن برای نشان دادن قهرمانان سرگردان در دنیایی به ظاهر آشنا استفاده کرد که به تدریج با تهدیدهای مبهم و توهم احتمالی، مملو از ناراحتی فزاینده می‌شوند.

آستر خالق ۱۸ رمان بود که از این میان چندین عنوان به فیلم تبدیل شده اند که «موسیقی شانس» از آن جمله است.

او بعدها خودش فیلمنامه‌هایی نوشت که با فیلمنامه «دود» (۱۹۹۵) با بازی هاروی کایتل، ویلیام هرت و جیانکارلو اسپوزیتو شروع شد. وی با این فیلمنامه جایزه معتبر ایندپندنت اسپرایت را برای بهترین فیلمنامه اول کسب کرد.

همکاری او با وانگ ادامه پیدا کرد و این دو به طور مشترک دنباله‌ای به نام «آبی در چهره» را کارگردانی کردند که دوباره کایتل و اسپوزیتو به همراه لو رید، میرا سوروینو و مدونا در آن بازی کردند. آستر در نوشتن فیلمنامه «مرکز جهان» اثر وانگ نیز نقش دارد.

سال ۱۹۹۸، آستر همراه کایتل، سوروینو و ریچارد ادسون فیلمنامه «لولو روی پل» را نوشت و کارگردانی کرد. او سال ۲۰۰۷ در فیلم «زندگی درونی مارتین فراست» با بازی دیوید تیولیس، ایرنه جاکوب و مایکل ایمپریولی بار دیگر همین وظیفه را انجام داد.

رمان «۴۳۲۱» آستر در سال ۲۰۱۷ در فهرست نهایی جایزه من بوکر قرار گرفت.

کد خبر 6093756